Kruidnagel

€ 3,27

Kruidnagel wordt gezien als een specerij. Het is de nog gesloten bloem van de kruidnagel boom. Kruidnagel heeft een hele sterke geur. De smaak is overheersend bitter en kruidig. Kruidnagel staat bekend om zijn sterk anti-parasitaire eigenschappen. Het wordt vaak gebruikt in wokschotels, rijstgerechten, maar ook in soepen. De kruidnagels worden vaak 'getrokken' in het gerecht en er naderhand uitgehaald, maar ze zijn in gekookte vorm ook te eten. Met deze kruidnagel is voor medicinale doeleinden ook thee te zetten. Deze kruidnagel komt uit Sri Lanka.

- Van biologische teelt
- Glutenvrij
- Kooktijd: Mee te koken in gerecht of in water laten trekken

Voor een uitgebreide bereidingswijze, zie verder op de pagina.

Achtergrondinformatie

Kruidnagel is een specerij met een zeer overheersende smaak. Kruidnagels zijn de gedroogde, nog gesloten bloemknoppen van de kruidnagelboom (Syzygium aromaticum, synoniemen: Eugenia aromatica en Eugenia caryophyllata). Een kruidnagel bestaat uit een ongeveer 1 cm lang steeltje, met daarop het knopje, dat zo'n 3 mm in diameter is. De naam kruidnagel komt van kruid in de vorm van een (draad)nagel of spijker. In Indonesië verbruikt men bijna de gehele kruidnagelproductie in het land zelf, onder andere omdat kruidnagels daar in sigaretten (Kreteks) worden verwerkt. De naam Kreteks is een klanknabootsing van het knetteren van deze sigaretten wanneer ze worden aangestoken. De olie uit de kruidnagel verbrandt dan. Kruidnagels worden veel gebruikt in koekkruiden, zoals in speculaas. Bij stoofgerechten, zoals runderlappen worden kruidnagels langdurig meegetrokken. Traditioneel worden kruidnagels ook meegekookt met rodekool en met wild. Kruidnagel vormt een bestanddeel van het kerriemengsel. In Duitsland worden kruidnagels toegevoegd aan glühwein, in Nederland worden kruidnagels toegevoegd aan de (vergelijkbare) bisschopswijn. De kruidnagels zelf moeten niet gegeten worden, want zelfs na lang stoven hebben ze nog een zeer sterke smaak. Dit geldt niet voor de kruidnagels in de Friese nagelkaas. Kruidnagelolie (eugenol) wordt in de tandheelkunde gebruikt als verdovend middel. Vroeger werd de kruidnagel als verdoving in een pijnlijke kies gestoken, tegenwoordig wordt zink-eugenol ook als bestanddeel tijdens een wortelkanaalbehandeling gebruikt. Ook wordt het gebruikt om kleine ondoorzichtige organische monsters of diertjes (vlooien, andere kleine insecten) te 'klaren' (doorschijnend te maken) voor microscopie. De stof eugenol uit kruidnagelolie wordt gebruikt als uitgangsmateriaal bij de productie van vanilline. Kruidnagelolie wordt ook toegepast in parfum en kalknagelolie. Diverse kruidenbitters en likeuren ontlenen hun sterke smaak aan kruidnagels. Verschillende wierooksoorten krijgen een extra aroma met kruidnagel. Voor de teelt van kruidnagels worden de bloemknoppen geplukt als ze ongeveer anderhalve centimeter lang en groenroze van kleur zijn. De oogst vindt dus plaats voordat de knoppen uitkomen en een dieprode bloesem vormen. De bloemknoppen worden heel voorzichtig met de hand geplukt. Wanneer ze worden geplukt, staan ze namelijk op het punt van uitkomen en dat moet nou juist worden voorkomen. Als een bloemknop opengaat, is deze namelijk niet meer als specerij te gebruiken. De bloemknoppen worden op grasmatten of betonvloeren uitgespreid om in de buitenlucht te drogen. Het duurt maar een paar dagen voordat de kruidnagels droog zijn. Hierna zijn de bloemknoppen donkerbruin met iets lichterbruine kopjes, en heten ze kruidnagels. Kruidnagels hebben al meteen de karakteristieke sterke, zoete, pikante en doordringende geur en smaak. Kruidnagel wordt in zijn geheel of gemalen gebruikt. In China en in Indonesië was de kruidnagel al eeuwen voor onze jaartelling bekend. In China moest iedereen die het woord wilde richten tot de keizer, een kruidnagel in de mond stoppen om zijn lucht te zuiveren. De Romeinen hebben de kruidnagel in Europa geïntroduceerd. Gedurende de middeleeuwen werd de kruidnagel in Europa niet veel gebruikt, omdat die erg duur was. Vanaf Ceylon (het huidige Sri Lanka) werden de kruidnagels over de karavaanroute naar Alexandrië vervoerd. De Portugezen maakten vanaf het moment dat zij de archipel van de Molukken veroverden, een einde aan de specerijenhandel van de Molukkers. In 1480 verscheen een afbeelding van kruidnagelen in het Getijdenboek van Filips van Kleef. Kruidnagels werden vanaf 1529 alleen in Lissabon en Antwerpen verhandeld. Toen de Hollanders van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) in 1629 de Molukken op de Portugezen veroverden, stelden zij daar de doodstraf in op de export van kruidnagelbomen. In 1656 werd na de Grote Ambonse Oorlog de expansiepolitiek met succes bekroond en werd de kruidnagelproductie beperkt tot het eiland Ambon en drie kleinere eilanden ten oosten daarvan: Haruku, Saparua en Nusa Laut. Alle bomen buiten dit gebied werden omgehakt. De sultans van Ternate en Tidore kregen als compensatie voor de bomen in 1652 en 1657 een forse geldelijke vergoeding. Daar waar de bomen nog wel waren toegestaan, was men verplicht alle kruidnagels aan de VOC te leveren. Aan de inheemse producenten werd maximaal 25 cent per pond betaald, terwijl de nagelen in Europa en Azië werden verkocht voor tussen de 3 en 4 gulden per pond. Ondanks de doodstraf op de handel in levende kruidnagel, lukte het de Fransman Pierre Poivre toch om in 1770 op de Molukken in het geheim jonge kruidnagelbomen te verkrijgen, die hij op Mauritius in de Jardin du Roi aanplantte (de tegenwoordige Sir Seewoosagur Ramgoolam Botanical Garden). Van daaruit werden ze in 1818 op Zanzibar en Pemba geïntroduceerd en na 1820 ook op Madagaskar. Kruidnagel, de ongeopende, gedroogde bloem van de Kruidnagelboom (Syzygium aromaticum, Eugenia caryophyllus) is een veelgebruikte aromatische specerij in de keuken met een veelzijdige werking. Kruidnagel verbetert de spijsvertering, kalmeert de maag en helpt bij maagdarmklachten zoals winderigheid, diarree en een opgeblazen gevoel. Met name de oliebestanddelen in kruidnagel werken pijnstillend en ontstekingsremmend en hebben antimicrobiële activiteit tegen virussen, bacteriën, schimmels en parasieten. In de bestrijding van (maagdarm)infecties wordt kruidnagel vaak gecombineerd met zwarte walnootextract en alsemkruid. Dierstudies suggereren dat het gebruik van kruidnagel gunstig is bij diabetes type 2 (verbetering bloedglucose- en bloedlipidenspiegels, verbetering antioxidantstatus, bescherming hart, lever en ogen).

Bereidingswijze

In de keuken zijn veel mogelijkheden om kruidnagel aan voeding of dranken toe te voegen voor extra smaak. Men kan kruidnagel toevoegen aan heet water om te laten trekken en het te drinken als een kruidenthee. Voeg ze toe aan bouillons, soepen, stoofschotels en rijst voor een subtiele oppepper. Kruidnagels zijn ook heerlijk in glühwein en cider. Of roer ze door fruitige, zoete gerechten zoals gestoofde appel, om deze gerechten meer complexiteit te geven. Verwijder de hele kruidnagels als je klaar bent met koken; ze zijn wat houterig en bitter als je erin bijt. Maar de kruidnagels kunnen gegeten worden na het meekoken. Gemalen kruidnagels worden vaak gebruikt in kruidenmengsels en marinades zoals Chinese vijfkruiden, ras el hanout en garam masala. De intense smaak van gemalen kruidnagel geeft ook diepte aan zoete gerechten zoals peperkoek en pompoentaart.

Kijk hier wat Volvoed met kruidnagel doet!

Recept: Kruidnagelthee met kastanjehoning

Voor 1 kop thee

Ingrediënten:

0,5 theelepel kruidnagel
Kastanjehoning naar smaak

- Breng water voor 1 kop thee aan de kook. Zet het vuur uit.
- Doe de kruidnagel los in een kopje(of een thee-ei).
- Laat enkele minuten trekken, naar gelang behoefte van sterkte. Medicinale toepassingen kunnen wat sterker genuttigd worden.
- Om de heilzame stoffen van honing ten volle tot zijn recht te laten komen, dient het theewater afgekoeld te worden tot onder de 40 graden.

Voedingswaarde kruidnagel: Hoeveelheid per 100g
Energie 1130 Kj
270 Kcal
Eiwit 2,4 gr
Vet 13 gr
Waarvan verzadigd 4 gr
Koolhydraten 32 gr
Waarvan suikers 2,4 gr
Vezels 34 gr
Zout 0,7 gr